Wątpliwości i obawy przed pójściem do psychologa czy rozpoczęciem psychoterapii towarzyszą niemal każdemu. Jest to naturalne, szczególnie jeśli nigdy wcześniej nie korzystaliśmy z takiej formy pomocy. W poniższym tekście wyjaśniamy, czego można się spodziewać podczas pierwszej wizyty.
Czy pierwsze spotkanie u psychoterapeuty to już psychoterapia?
Pierwsza wizyta u psychoterapeuty, nazywana zazwyczaj konsultacją psychologiczną lub psychoterapeutyczną, nie jest jeszcze psychoterapią. Konsultacja (czy częściej kilka pierwszych konsultacji), jak nazwa wskazuje, jest formą skonsultowania się ze specjalistą, wspólną naradą, zasięgnięciem wiedzy, ustaleniem wspólnych warunków.
Konsultacje to czas na dyskusję i zastanowienie się, jaką drogę obrać i co będzie najkorzystniejsze dla pacjenta. W ich trakcie dopiero ustala się zasady przyszłej współpracy. Warto wiedzieć, że konsultacje nie zobowiązują żadnej ze stron (ani pacjenta, ani psychoterapeuty) do rozpoczęcia dłuższej współpracy, jaką jest psychoterapia.
Jak wygląda pierwsza wizyta u psychoterapeuty?
Pierwsze spotkanie zazwyczaj zaczyna się od pytania, co daną osobę do specjalisty sprowadza. Następnie psychoterapeuta słucha wszystkiego, czym pacjent chce się podzielić. Na podstawie tego, co dana osoba mówi, zadaje się jej dodatkowe pytania, żeby lepiej zrozumieć różne kwestie.
Pamiętaj jednak, że nie każdy psychoterapeuta zacznie wizytę w ten sposób. Często jest tak, że psychoterapeuta będzie milczał i poczeka, aż pacjent zacznie spotkanie i zacznie mówić. Takie zachowanie ze strony psychoterapeuty też jest jak najbardziej w porządku i prawidłowe. Nie ma jednego właściwego czy obowiązującego schematu pierwszej wizyty i u każdego specjalisty może się ona znacząco różnić.
Inne przykładowe pytania, które najczęściej padają podczas pierwszych sesji psychoterapeutycznych, to:
-
Jak Pan(i) do mnie trafił(a)?
-
Dlaczego zdecydował(a) się Pan(i) na wizytę akurat w tym konkretnym momencie swojego życia?
-
Czego Pan(i) oczekuje od spotkań, jeśli mielibyśmy umówić się na psychoterapię?
-
Nad jakimi tematami, obszarami swojego życia chciał(a)by Pan(i) pracować?
-
Co miałoby się zmienić w Pan(i) życiu dzięki procesowi terapii?
-
W jaki sposób moglibyśmy sformułować cele do potencjalnej pracy psychoterapeutycznej?
Pamiętaj, że przed przyjściem na pierwszą wizytę nie musisz znać odpowiedzi na powyższe pytania. Możesz o nich dyskutować z psychoterapeutą i szukać wspólnej płaszczyzny. Podczas wizyt konsultacyjnych Ty również masz prawo do pytań skierowanych do psychoterapeuty odnośnie metod jego pracy czy prognozowanej częstotliwości spotkań.
Podczas pierwszej lub kolejnej wizyty psychoterapeuta opowiada również o tym, na czym polega psychoterapia, jakie są zasady pracy, zwraca uwagę na ważniejsze zagadnienia, mówi o tym jak będą wyglądać spotkania, odpowiada na ewentualne pytania i wątpliwości pacjenta.
Czemu służy konsultacja psychoterapeutyczna?
Konsultacja u psychoterapeuty służy wzajemnemu poznaniu się pacjenta i psychoterapeuty oraz doprecyzowaniu przeżywanych przez pacjenta trudności. Daje to pacjentowi możliwość oceny, jak czuje się w kontakcie z danym terapeutą i czy taka forma pracy będzie dla niego pomocna. Słowem: czy terapeuta jest osobą, z którą pacjent chciałby kontynuować spotkania w ramach psychoterapii. Terapeuta natomiast w czasie konsultacji zyskuje pogląd na to, czy jest w stanie pomóc pacjentowi w problemach, które pacjent zgłasza.
Po kilku wstępnych konsultacjach (zazwyczaj od 1 do 3 wizyt) psychoterapeuta postara się odpowiedzieć na poniższe pytania:
-
Czy terapeuta odpowiada Ci pod względem personalnym? Czy odpowiada Ci sposób bycia terapeuty, czy komfortowo się przy nim czujesz? Czy sądzisz, że będziesz w stanie się przed tym konkretnym terapeutą otworzyć?
-
Czy udało się Wam wspólnie ustalić cele terapeutyczne (a więc kierunek, w jakim miałaby podążać Wasza praca)? Czy zgadzasz się z tym, co terapeuta widzi jako cel? (Czasem zdarza się tak, że terapeuta i pacjent inaczej widzą cel terapeutyczny, albo rozumieją go w inny sposób).
-
Czy odpowiada Ci praca nad celem/celami terapeutycznymi, które zaproponował Ci terapeuta lub które wspólnie ustaliliście?
-
Czy odpowiadają Ci metody pracy, które proponuje terapeuta?
-
Czy czujesz się na siłach, żeby pracować nad problemem?
W czasie wstępnych konsultacji psychoterapeuta ma możliwość zapoznania się bliżej z problemem, z którym się zgłaszasz, z historią Twojego życia, Twoimi celami i oczekiwaniami co do terapii. W ich trakcie psychoterapeuta będzie w stanie ocenić, czy Twój problem kwalifikuje się do psychoterapii lub innej formy pomocy, jak na przykład: wsparcia psychologicznego w formie kilku spotkań, poradnictwa psychologicznego czy zawodowego, terapii par, terapii grupowej, może zasugerować konsultację z psychiatrą w celu diagnozy lub rozważenia farmakoterapii. Będzie mógł również stwierdzić, czy widzi możliwość pomocy z problemem, z którym się zgłaszasz.
Podczas pierwszej wizyty nie zostanie rozwiązany Twój problem
Konsultacje są dopiero wstępem do psychoterapii. Czasem już po pierwszej wizycie możemy odczuć ulgę, że podzieliliśmy się z kimś problemem, opowiedzieliśmy swoją historię. Jednak aby odczuć realne zmiany, wymagana jest praca nad problemami, zaangażowanie w ich zrozumienie czy rozwiązanie, a to wymaga czasu i cierpliwości. Na konsultacjach wiele spraw porusza się „ogólnie”. Później, w trakcie trwania psychoterapii, często powraca się często do początkowych ustaleń i celów.
Dopasowanie pacjenta i terapeuty
Jeśli zdecydujesz się na psychoterapię, będziesz się spotykać ze swoim psychoterapeutą w ramach sesji terapeutycznych regularnie przez co najmniej kilkanaście miesięcy. Dlatego też dobrze jest czuć się komfortowo w jego towarzystwie. Jak możesz to sprawdzić podczas wstępnych konsultacji? Najlepiej ocenić to w nieco podobny sposób, jakbyśmy poznawali zupełnie nam obcą osobę. W takiej sytuacji zazwyczaj dość szybko potrafimy poczuć, czy porozumiewamy się na podobnych „falach”, czy to zupełnie „nie jest to”. Nie oznacza, że psychoterapeuta ma być dla Ciebie idealny, albo że masz go lubić, ale chodzi o Twoje ogólne poczucie że jesteś mu w stanie zaufać.
Artykuł powstał we współpracy z https://dobry-psycholog.com/
